هشتاد و هفتمین نشست تحلیلی‌ـ تخصصی خبرگزاری تقریب با حضور دو تن از کارشناسان مسائل بین‌الملل، دکتر مهدی شکیبایی و دکتر جعفر قنادباشی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، محوریت این نشست که در بستر فضای مجازی برگزار شد؛ «نقش رسانه‌ها و ابزارهای نوین ارتباطی در تقویت وحدت اسلامی و گفتمان تقریب مذاهب اسلامی» بود که مشروح آن در ادامه می‌آید:
مهدی شکیبایی در پاسخ به پرسشی، درباره نقش ابزارهای نوین ارتباطی در گسترش وحدت اسلامی، گفت:امروزه ابزارهایی مثل شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها، پلتفرم‌های ویدئویی و اپلیکیشن‌های تعاملی در تمام دنیای اسلام در دسترس هستند. این ابزارها مرزهای جغرافیایی را درنوردیده‌اند و امکان گفت‌وگوی مستقیم بین مسلمانان از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب جهان را فراهم کرده‌اند.
وی افزود: در بحران‌هایی مثل حملات رژیم صهیونیستی به غزه، هتک حرمت مسجدالاقصی یا ماجرای قرآن‌سوزی، این ابزارها نقش برجسته‌ای در ایجاد همبستگی سریع میان مسلمانان ایفا کرده‌اند. همین همبستگی‌ها منجر به تظاهرات‌های هماهنگ علیه عوامل توهین و ظلم شده‌اند.
شکیبایی تأکید کرد:امروزه تولید محتوای بومی متناسب با فرهنگ‌های اسلامی توسط همین ابزارها، باعث شده گفتمان وحدت ملموس‌تر شود. مثلا محتواهایی که در اندونزی تولید می‌شوند، در ایران هم دیده و بازنشر می‌شوند. این پیوند رسانه‌ای، مخصوصاً در مناسبت‌هایی چون ماه مبارک رمضان، وحدت میان جوامع اسلامی را عمیق‌تر کرده است.
شکیبایی درباره نقش اخلاق رسانه‌ای در همزیستی مسالمت‌آمیز مذاهب اسلامی، شکیبایی گفت:وقتی از رسانه‌های مسلمان سخن می‌گوییم، منظور ما رسانه‌هایی است که به اصول اسلامی و اخلاقی متعهدند، نه صرفاً رسانه‌هایی در کشورهای اسلامی. اگر رسانه‌ای به اصولی چون صداقت، انصاف و پرهیز از برچسب‌زنی پایبند باشد، می‌تواند فضای همزیستی میان مذاهب اسلامی را تقویت کند.
وی ادامه داد:رسانه‌ای که اختلافات را برجسته نکند و بر اشتراکات متمرکز شود، در راستای گفتمان تقریب قدم برداشته است. همین نوع نگاه رسانه‌ای می‌تواند تجربه‌های موفق زیست مسالمت‌آمیز را الگو کرده و به سایر مناطق منتقل کند.
شکیبایی در ادامه در خصوص نقش پلتفرم‌هایی چون وبینار، پادکست و شبکه‌های اجتماعی گفت:این پلتفرم‌ها فضاهای تعاملی کم‌هزینه و در دسترس ایجاد کرده‌اند که گفت‌وگو میان اندیشمندان و فعالان مذهبی از کشورهای مختلف اسلامی را تسهیل می‌کند. وبینارهای مذهبی، کانال‌های یوتیوب، پادکست‌هایی درباره زندگی مشترک شیعه و سنی و صفحات اینستاگرامی تقریب‌گرایان، همه نمونه‌هایی از کاربرد موفق این ابزارها هستند.
وی افزود: این محتواها مخاطب جوان را جذب کرده‌اند. جوان‌ها امروز در یوتیوب و اینستاگرام با پیام وحدت آشنا می‌شوند. بنابراین تقویت این فضاهای تعاملی بسیار مهم است.
این کارسناش مسائل خاورمیانه در بخشی از این نشست، درباره دیپلماسی رسانه‌ای گفت:در عصر جهانی‌شدن، رسانه تنها ابزار اطلاع‌رسانی نیست؛ رسانه یک بستر دیپلماسی عمومی است. کشورهای اسلامی می‌توانند از رسانه‌های بین‌المللی چون خبرگزاری تقریب و خبرگزاری‌های قرآنی برای ارائه تصویری وحدت‌محور از اسلام استفاده کنند. تولید برنامه‌های مشترک، مستندهای دینی و گفت‌وگوهای بین‌مذهبی در سطح نخبگان می‌تواند ذهنیت جهانی را تغییر دهد.
وی همچنین درباره نقش روابط عمومی دیجیتال در تقریب مذاهب، گفت:روابط عمومی دیجیتال ضرورت امروز است. اگر نهادی همچون مجمع تقریب مذاهب اسلامی همچنان از روابط عمومی سنتی استفاده کند، عقب خواهد بود. این روابط عمومی نوین باید مبتنی بر تحلیل داده، استفاده از الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی و بازاریابی محتوایی باشد.
شکیبایی ادامه داد: استفاده از اینفلوئنسرهای تقریب‌گرا، تولید محتوا به زبان‌های مختلف، کمپین‌های مجازی در مناسبت‌های مذهبی مشترک مثل میلاد پیامبر اکرم (ص)، و بهره‌گیری از هوش مصنوعی و واقعیت مجازی، از جمله ابزارهایی است که باید در روابط عمومی دیجیتال گنجانده شود.
در ادامه جعفر قنادباشی با بیان اینکه نقش ابزارهای نوین ارتباطی در اتحاد اسلامی شگفت‌انگیز است، اظهار داشت:بسیاری از اختلافات گذشته در جهان اسلام ناشی از فاصله جغرافیایی و نبود ابزار ارتباطی بوده است. دشمنان اسلام، به ویژه استعمارگران، با ایجاد روایت‌های تحریف‌شده و دروغین از مواضع مذاهب، میان مسلمانان شکاف ایجاد کردند.
وی افزود: امروزه رسانه‌های نوین این امکان را ایجاد کرده‌اند که شبهات و دروغ‌ها فوراً افشا و تکذیب شوند. این شفافیت ارتباطی، دیوارهای بی‌اعتمادی را فرو می‌ریزد و مسلمانان را به هم نزدیک‌تر می‌کند.
قنادباشی تصریح کرد: ابزارهایی چون پادکست، ویدیو، صوت، و حتی پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، به برقراری گفت‌وگو و دریافت‌های جدید از دین کمک می‌کنند. هر گروهی در هر مذهبی می‌تواند تفسیر جدیدی ارائه دهد و آن را به اشتراک بگذارد، همان‌طور که در گذشته با ترجمه و انتشار آثار عالمان اهل سنت در ایران، وحدت فکری شکل گرفت.
وی ادامه داد: رسانه‌های نوین امروزی حتی از ابزارهای چاپی گذشته کارآمدترند. امروز تفسیر قرآن، روایت‌های تاریخی و مفاهیم مشترک اسلامی از طریق گوشی‌های هوشمند به‌راحتی قابل انتقال است.
قنادباشی در پایان خاطرنشان کرد:هیچ بهانه‌ای برای عدم فعالیت در عرصه وحدت باقی نمانده است. کسانی که به وحدت اسلامی علاقه‌مند هستند باید از همه ظرفیت‌های رسانه‌ای، صوتی، تصویری و مجازی بهره ببرند. حتی می‌توان از این ابزارها برای افشای سیاست‌های تفرقه‌افکن دشمنان اسلام استفاده کرد.
ارسال نظر