عالم بزرگ حنفی بخارا و چهره ای برجسته از خاندان پردامنه آل برهان، ابوجعفر شمس الدین محمد بن عمر بن عبدالعزیز بن مازه (511 ـ 566) در سال 552 هجری، همراه صدها تن از مریدانش و بیش از هرچیز به خاطر خدمت به مادرش که او را همراه داشت، به حج رفت.
مسیر او از مرو و سرخس به نیشابور و بسطام و ری و از آن جا به همدان و کرمانشاهان و سپس بغداد و کربلا، و آنگاه از طریق راه ربذه، به مدینه و مکه رفت. وی گزارش این سفر را تحت عنوان «لطائف الاذکار للحضار و السفار» به فارسی نوشت و این بنده خدا، چند سال قبل توفیق انتشار آن را یافت.
و نیز خوشبختانه، این کتاب، توسط عبیر صلاح الدین به عربی ترجمه و در اردن منتشر شد.
بخشی از این کتاب، زیارت قبرستان بقیع است و در آنجا، زیارت نامه ای برای «اهل بیت» آورده که در نوع خود کم نظیر و شاید بی نظیر باشد.
عبارت او چنین است:
و چون از زیارت پیغامبر ـ علیه‌السّلام ـ فارغ شد، باید که بسوی گورستان بقیع بیرون شود، و مر حق تعالی را حمد و ثنا گوید، و بر مصطفی ـ علیه‌السّلام ـ صلوات فرستد؛ آنگاه بگوید:
السّلام علیکم اهل التقوی، السلام علیکم صفوة الدنیا، السّلام علیکم و رحمة الله و برکاته، اشهد انکم الطاهرون المطهرون، طبتم و طاب منبتکم، اَتاکم المسرف علی نفسه، یتوسل بکم الی ربّه و یرجو جاهکم عنده و شفاعتکم له، فاستشفعوا له، رحمکم الله و لاتخیبوا أمل من آمل وصلکم و کرمکم.
و جملۀ بقیع صحابه و اهل بیت و ازواج مصطفی‌اند، و بعضی تابعین‌اند ـ صلوآت الله علیه و رضی عنهم.
و از بزرگان که ظآهراند حسن بن علی است ـ رضی الله عنهما ـ و عبآس عم مصطفی است ـ علیه الصلوة و السلآم و رضی عنه ـ و علی بن الحسین زین العابدین، و محمد بن علی الباقر و جعفر بن محمدالصادق ـ رضوان الله علیهم اجمعین، جمله در یک قبه‌اند، و صفیه عمۀ سید عالم ـ علیه السّلام ـ مادر زبیر پهلوی دروآزه[ای] آست، و تربت ابرآهیم پسر مصطفی ـ علیه السّلام ـ در قبّه دیگر است، و عثمان بن عفان ـ رضی الله عنه ـ دورتر و قبۀ دیگر است، و فآطمه بنت اسد مادر علی بن ابی طالب ـ رضی الله عنهما ـ بنزدیک عثمان آست.
و چون بقبّه حسن بن علی رسد بایستد و بگوید:
السلام علیکم یا اهل بیت النبوة و معدن الرسالة و مختلف الملآئکة سلآم علیکم بما صبرتم فنعم عقبی الدآر، الحمد لله الذی اذهب عنکم الرجس و طهرکم تطهیرا، جعلنا الله من المقتفین لکم و المعتقدین لموالاتکم والمتمسّکین بحبلکم، و المقتدین بآثارکم، و المتوسلین بکم الی ربکم، و الی نبینا جدکم ولا قطع الله آثارنا من زیارتکم، و لا اعرض عنا فی یوم القیامة بوجوهکم.
بعد از آن دعا کند بدانچه خواهد.
باز بمسجد فآطمه رود ـ رضی الله عنها ـ نزدیک بتربت حسن بن علی ـ رضی الله عنهما ـ و آنجا نماز کند، و برو سلام گوید و بر جفت و فرزندآن او درود فرستد.
باز بخآنۀ امیرالمؤمنین علیّ بن ابی‌طالب رود به بقیع، و اندر زآویۀ آن خآنه نماز کند که مصطفی ـ علیه‌السلآم ـ آنجا بسیآر نماز گزارده آست.
حجت الاسلام رسول جعفریان
ارسال نظر