مبناشناسي گفتمان مقاومت از منظر فقه اسلامي

ملیحه محمودی بیات[1]

چکیده:

گفتمان مقاومت اسلامی، خوانشی سیاسی از اسلام است که می تواند نسبت مهمی را میان اسلام و سیاست برقرار کند. در این گفتمان، اسلام نوعی ایدئولوژی تلقی می شود که جامعیت داشته و دنیا و آخرت و کل وجوه زندگی انسان را در برمی گیرد. به دیگر سخن، گفتمان اسلام سیاسی بازتاب دهنده اندیشه و عمل مسلمانان در واکنش به سیاست و مسائل بین المللی است. نوشتار حاضر، به روش توصیفی تحلیلی در صدد تبیین این گفتمان از منظر فقه اسلامی و ریشه یابی مبانی آن بوده و به این سوال پاسخ می دهد که آیا می توان برای گفتمان مقاومت، مبنای فقهی نیز در نظر گرفت یا خیر؟ و در نهایت این نکته را روشن می سازد که مبانی مهمی همچون قاعده نفی سبیل و مشروعیت دفاع در کنار ادله عقلی و فطری می تواند گفتمان مقاومت را به یک گفتمان شرعی و فقهی بدل سازد.

کلید واژه ها: گفتمان، مقاومت، دفاع، جهاد، فقه اسلامی

[1]- دکترای مدرسی معارف اسلامی.