سخنرانى آيه الله اكبر هاشمى رفسنجانى در دوازدهمين كنفرانس بين المللى وحدت اسلامى
سخنرانى آيه الله اكبر هاشمى رفسنجانى در دوازدهمين كنفرانس بين المللى وحدت اسلامى
آيه الله اكبر هاشمى رفسنجانى
بسم الله الرحمن الرحىم
الحمد لله والسلام على رسوله الله وآله واصحابه، اعوذ بالله من الشىطان الرجىم ىا اىها الذىن آمنوا لاتتخذوا آباءكم واخوانكم اولىاء ان استحبوا الكفر على الاىمان ومن ىتولهم منكم فاولئك هم الظالمون.
قبل از شروع صحبت باىد تشكر كنىم و خوش آمد بگوییم به مىهمانان عزىزى كه از راههاى دور باعث غناى اىن برنامه خوب سالانه ما مى شوند و آنهاىى كه بخصوص امسال تشرىف آوردند و هم شخصىتهاى داخلى كه اهمىت مى‌دهند به اىن موضوع جهانى اسلامى و براى تقوىت اىن فكر به اىن محفل بىن المللى تشرىف مى آورند واز برادرنى كه همه ساله برنامه هاى خوب و موضوعات قابل توجهى در دستور قرار مى‌دهند و زحمت اداره اىن كار مشكل را به عهده مى‌گیرند وانصافا موفق هم بوده‌اند قدردانى مى‌كنم.
تاكنون جاى خالى ىك چنىن كنفرانس بىن المللى اسلامى خالى بوده و موفق شدند آقاىان اىن جاى خالى را تا حدودى پر كنند و بخصوص آىت الله واعظ زاده كه با علاقه خاصى مسئله تقرىب بىن امت اسلامى را پی گیری مى‌كنند.
من امروز راجع به اىن مسئله فكر مى‌كردم كه چه بكنىم كه دنىاى اسلام از اىن بى تفاوتى و حداقل كم تفاوتى در مورد مصالح كلى اسلام آنجاىى كه به همه دنىاى اسلام مربوط مى‌شود بىرون بىاىد آنچه كه قرآن از ما خواسته با آنچه كه الان دنىاى اسلام به آن پاىبند است خىلى فاصله دارد البته از سالهاى اول اسلام هم اىن فاصله بود از گله هاىى كه قرآن از مسلمانهاى مدىنه كه ىك واحد کوچکی بودند در دنىاى آنروز، دارد، مى‌فهمىم كه هیچوقت مسلمانها به اىن نداى مهم الهى كه ىك نوع ولاىت بىن آحاد امت اسلامى و مجموعه هاى امت اسلام را خواسته، لبىك نگفته‌اند.
اىن مسئله را حقىقتاً باىد در دستور خودتان قرار بدهىد، كار بكنىم و ببىنىم كه راه حل اىن معظل چىست ؟ از مدىنه اىن گله ها را دارىم در سوره توبه و مائده و سوره هاى دىگر قرآن شما آىات زىادى مى‌بىنىد كه خداوند بعضى مسلمانها را توبىخ مى كند ومى گوید كه چرا اهمىت نمى دهىد بر روابط اسلامى ؟ چرا اولوىتهاىى دارىد كه ما آن اولوىتها را نمى‌پسندىم ؟ همىن آىه اى كه من خواندم به مسلمانها مى‌گوىد كه شما اگر پدرانتان و برادرانتان كفر را براىمان ترجىح دهند شما حق ندارىد آنها را ولى اتخاذ بكنىد حالا اىن ولاىت چه معناىى دارد خوب آقاىان مى‌دانند. ما خىلى نمى خواهىم بحث بكنىم.
همىن مضمون را در سوره مائده دارىم با اسم بردن از بعضى از طوائف و ادىان. در سوره هاى دیگر هم هست. بعد از همىن آىه باز در سوره توبه انگیزهاىى كه در انسان هست و در ارزىابى هاى خودش اولوىتهاىى دیگر قرار داده نام مى‌برد: پدر، مادر، همسر، مسكن، عشىره، خانه و هر چى از محبوبهاى خود ما آنهاىى كه براى ما جاذبه دارد اىنها وقتى در مقابل اسلام، مسلمانها و خداقرار مىگىرند محكوم مى‌شوند.
قرآن مخاطبان آن روز خود را توبىخ مى‌كند معلوم مى‌شود كه در آنروزها اىن مشكل در دنىاى اسلام بوده است، حتى گاهى قرآن تحلىل مى‌كند مى‌فرماىد كه شما از ترس اىنكه فقىر بشوىد از ترس اىنكه ضرر بكنىد از ترس اىنكه مصىبتى پىش بىاىد و بافلان جاروابط خوبى نداشته باشىد و آسىب ببىنىد، مى‌روىد و اىن تخلف را مى‌كنىد خىلى مسئله روشن است آنچه كه من مى‌خواهم مطرح كنم اىن است كه ما الان نىازمندىم كه در فرهنگ امت اسلامى ىك اولوىت مهم بگنجانىم و آن اىن است كه منافع اسلام و امت اسلامى بر همه چىز تقدم دارد، اىن خىلى اهمىت دارد و ىقىناً خواست قرآن است. و روح اسلام از ىك مسلمان واقعى اىن را مى‌خواهد. آنجاىى كه پاى خدا، پىغمبر، قرآن، امت اسلامى ومصالح اسلامى پىش مى‌آىد جاى ترجىح ساىر منافع نىست. مثلا مصالح جغرافىاىى كه براى خىلى از دولتها و ملتها خىلى اهمىت دارد، مسائل نژادى، حزبى و منافع تجارى، مادى و خىلى چىزهاىى كه الان مهم است و نمى شود به ملتى و دولتى گفت كه نسبت به اىنهابى توجه باش. بالاخره كىان امت اسلامى ىك چىزى است و كىان هر دولت و هر جمعى محور دىگرى دارد. حتى داخل ىك دولت جرىانهاى مختلف و احزاب و باندها همىن مسائل بر اىشان مطرح است. به نظر مى‌رسد حقىقتاً آن اولوىتى كه قرآن از ماخواسته به مصالح اسلام بدهىم آن را امروز در دنىا نمى‌بىنىد من نمى گوىم در گذشته بوده است من الان زمانى را سراغ ندارم كه بگوىم در فلان تارىخ امت اسلامى اىنجور بوده كه اولوىتش منافع كل اسلام بوده. گفتم در مدنىه كه جمعىت خىلى محدودى بود و همه در ىك شهر بودند، مسائل قومى، جغرافىاىى و مرزها مطرح نبوده همىن مشكل در آن موقع هم بوده است در حدى كه آىات متعددى به اىن مسئله پرداخته حالا شاىد اىن توقع زىادى باشد كه بگوىىم همة ملتها و دولتها اىنجور باشند كه ما ما مى گوىىم ، ولى حداقل نصابى از اولىت را باىد در نظر بگىرىم . الان خىلى آسان دولتها و اشخاص وجرىانها منافع اسلامى را در روابطشان نادىده مى گىرند مىگىرند خوب در چنین شراىطى و حدت اسلامى كه اىنقدر دنبالش هستىم و براى آن تلاش مى‌كنىم چگونه مى‌خواهد تحقق پىدا كند؟ اگر موفق بشوىم اىن فرهنگ ارزىابى درست را به مردم بباورانىم كار مهمى كرده‌‌اىم. البته جاى آن در همىن كنفرانسها است اىنجاىى كه شخصىتهاى محبوب و معتمد و متنفذ دنىاى اسلام حضور دارند كه هر ىك بالاخره فضاىى از جامعه خودشان را مى‌توانند پوشش بدهند و تكىه بكنىم روى اىن مسئله و واقعاً اىن مسئله را جدى بگىرىم كه حداقل در مقابل ساىر منافعى كه براى ما وجود دارد بها بدهىم به منافع مهم دنىاى اسلام و مسلمانها حالا چه فردى و چه اجتماعی.
اگر اىن فرهنگ احىا بشود بسىارى از مشكلاتى كه امروز دنىاى اسلام دارد و منافعى كه بخاطر تفرقه از دست مى‌دهد، وضع دىگرى پىدا مى‌كند. واقعاً الان كفر جهانى خىالش راحت است از همكارى دنىاى اسلام، آنجاىى كه منافع بخشى از مسلمانها در خطر مى‌افتد. اگر خاطرش راحت نبود اىنجور با مارفتار نمى كرد او باخاطر راحت هر كجا كه منافعش اىجاب مى‌كند وارد مى‌شود و فشار مى‌آورد، زور مى‌گوىد، وظلم مى‌كند شاىد بهترىن مثل براى ما همىن مسئله فلسطىن باشد البته فقط اىن ىكى نىست ما خىلى مسئله دارىم الان بىش از نىم قرن است كه دنىاى اسلام عواطفش جرىحه دار است از مسئله فلسطىن ولى كفر از اىن مسئله نمى ترسد.
منافع اسرائىل و صهىونىستها را بر منافع دنىاى اسلام ترجىح مى‌دهد عمده ترىن دلىلش همىن عدم تكافوى بىن مسلمانهاست آنهاىى كه باىد نفوذشان حالت تعصب گونه‌اى براى هم داشته باشد اىن حالت الان وجود ندارد حقىقتاً درد است و درد اساسى اىنجاست. ما اىنجور بار آمدىم.
ما نمى توانىم بگوىىم اىنها مسلمان نىستند همه مسلمان هستند علاقمند هستند، عبادت انجام مى‌دهند، صبح مى‌روند و آداب رسوم را بجا مى‌آوردند اىنطور نىست كه بى علاقه به اسلام باشند. چطور اىن منفعت عام اسلامى را مورد توجه و در اولوىت نمى بىنىم؟
الان مسئله كوزوو مطرح است، ظاهراً اىن مشكل در حال حل شدن است.
خوب غربىها آمدند حل كردند. البته اگر حل بشود صربها واقعاً قصابى كردند در كوزوو. آن گورهاى دسته جمعى و آن كشتارها واىن چىزها كه در خبرها مى‌آىد وما مى بىنىم! واقعاً امت اسلامى براىش چقدر بها داشت چه اولوىتى داشت، چقدر مطلع بود چقدر دلسوزى كرد، چقدر خرج كرد، چقدر فداكارى كرد، چقدر روابطش را تحت تاثىر قرارداد؟؟
همىن چند روز پىش اسرائىل به بهانه اى بىروت را زد اىن همه خسارت وارد كرد، آدم كشت!، خوب دنىاى اسلام خىلى آسان مى‌گذرد!؟ بالاخره مسلمانها، دولتها و علماى اسلامى چه جوابى مى‌توانند بدهند؟ چرا حساسىت اىجاد نمى كند!؟ اىن مال زمانى است كه ما قدرت ندارىم ؟ ما خىلى هم قدرت دارىم من خىال مى‌كنم ىكى از ادله اى كه قرآن روى مسائل تكىه مى‌كند با اىنكه آنرور به حساسىت امروز هم نبوده جاودانگى قرآن است براى زمانى مثل زمان ما.
امروز نزدىك ىك چهارم جمعىت دنىا مسلمان هستند. البته اىن عدد را غربىها كم مىگىرند. ولى هر چه نگاه مى كنىم آمار رانگاه مى كنىم نزدىك ىك چهارم دنىا را مسلمان تشكىل مى‌دهد. بهترىن نقاط سوق الجىشى حساس دنىا دست مسلمانها است از تنگه جبل الطارق، كانال سوئز و تنگه هرمز. اىن نقاطى است كه در قلب دنىا قرار گرفته، منابع انرژى دنىا اكثراً در كشورهاى اسلامى است ىك سوم دنىا بازارش از آن مسلمانهاست اتفاقاً بخاطر منابع نفت و انرژى پول دار هستند.
كلىه بانكهاى دنىا مبالغ زىادى از آن، مال مسلمانها و مال اىن چاههاى نفت است اىنها همه امروز منبع قدرت است همه اىنها متفرق، جدا و به صورت جزىره هاى كوچك در ىك اقىانوس عمل مى‌كند. قرآن تكىه دارد روى تضامن اسلامى و تولى اسلامى.
ىك چنىن زمانى را در نظر بگىرىد. ببىنىد تكلىف قرآنى ما جدى است. واقعاً ما حاضر نبودىم آنجاىى كه منافع اسلام در مىان است، كفر را ترجىح بدهىم ؟
اگر همىن اصل را ما جدى بگىرىم و ىك فرهنگ جدى در بىن ما خلق بكند خىلى قدرت بزرگى هستىم. نمى گوىم ما مى‌خواهىم از اىن قدرت سوء استفاده بكنىم زور بگوىىم ظلم كنىم. مى‌خواهىم حداقل دفع ظلم بكنىم. فلسطىن، سودان، كشمىر آنجورى مورد ظلم قرار نگىرد. قره باغ، بوسنى، كوزوو، اىنجور نشوند خوب همه منافع امت اسلامى است. البته حرف هم مى زنىم (در اىران بىشتر از جاهاى دىگر) ولى در عمل خىلى دى نىستىم.
ما ىك نمونه كوچكى كه براى خودمان اتفاق افتاده از همكارىهاى بىن المللى عرض مى‌كنم شما ببىنىد چقدر مهم است. اىران وعربستان سالها باهم همكارى نمى كردند و خسارات عمده اى در دنىاى اسلام بوجود مى آمد. فعلاً تا حدودى اىن همكارى شروع شده است.
تحقىقاً استكبار و صهىونىسم و كفر جهانى ماىل نىست همدلى و نزدىكى بىن مسلمانان آن هم براسا ىك اصل ىعنى اصل قرآنى «اولوىت منافع امت اسلامى» تحقق پىدا بكند.
براى ما خىلى روشن است الان هو شىار هم شده است با انقلاب اسلامى كه در اىران اتفاق افتاد و همىن كنفرانسهاى وحدت و جدى شدن اىران در دفاع از مسلمانان در جاهاىى مثل فلسطىن.
اىنها باعث شد كه اىنها هو شىار بشوند. تحقىقاً عوامل تفرقه وعوامل نفوذى كه دارند امكاناتى كه دارند، بوقهاى تبلىغاتى كه دارند شىوه هاى تفرقه انگىزى كه وارد هستند اىنها را بكار مىگىرند، در هر مجموعه اى اخلال مى كنند. فرض كنىد دنىاى عرب ىك مجموعه است. علاوه بر اسلام مسائل مادى ىك اولوىت است در مسئله نفت ما چند ماه بخاطر عدم همكارى و حتى رقابت در عرضه كردن نفت باعث شدىم مبالغ هنگفتى، بىش از صد مىلىون دلار پول مسلمانها برود توى جىب آن كسانى كه حالا ىا با ما دشمن هستند ىا نسبت به ما نظر خوبى ندارند.
ىك همكارى محدود باعث شد كه تا حدودى قىمت نفت را ترمىم كنىم ممكن است بعضى هافكر كنند كه منابع انرژى را كه فقط كشورهاى غربى نمى خرند، همه دنىا اىن منابع را مى خرند!. خوب دنىاى سوم چىز كمى مى‌خرند عمده اىن منابع را غربىها، كشورهاى عمده صنعتى مى‌خرند. خوب اىن ىك همكارى كوچك كه منافع شخصى دو كشور و مسائل مادى، بالاخره ما را بهم نزدىك كرد.
اىن ىك كار بسىار بزرگى بود مسائل سىاسى دىگرى اتفاق مى افتد ولى در همانجا هم باز منافع مشترك از منافع شخصى و محدود اهمىت كمترى دارد و حتى گروههاى منطقه اى كه مى‌توانند باهم همكارى بكنند گاهى مسائلى خلق مى‌شود و بىن ما تفرقه بوجود مى‌آورد. ما خودمان اىن مسائل را خلق مى كنىم وآنها بزرگش مى‌كنند ىا آنها خودشان خلق مى‌كنند. عوامل تفرقه بىن ماخىلى دى است ولى ما چنىن كارى در بىن مسىحىها ندارىم ما هىچوقت به اىن فكر نىفتادىم كه بىن مسىحىها تفرقه بىندازىم ىا بىن ىهودىها تفرقه بىندازىم. ىا بروىم دنبال كشورهاىى كه باهم همكارى مى‌كنند همكارىهاىشان را متلاشى بكنىم دنىاى اسلام در اىن گونه ماىه ها نىست ولى در حفظ هدف خودمان مى‌توانىم خىلى جدى باشىم.
به هر حال البته اىن حرفها مقدار كمى از آن مربوط به شما مى‌شود من از اىن جهت با شما مطرح مى‌كنم كه شما زبان اسلام هستىد. شما مفسر اسلام هستىد. عده زىادى از مردم را مى‌توانىد تحت تاثىر قرار بدهىد و من راه را اىن مى‌دانم كه فرهنگ اىن اصل قرآنى رابتوانىم در جامعه احىاء كنىم ممكن است طولانى باشد ممكن است اگر ما همه باهم كار كنىم دوالى سه دهه طول بكشد.
همىن كنفرانس، آقاىان مى‌گوىند كار ما كمى مشكل تر بود. والان مقدارى روان شده چون با ىك واقعىتهاىى واصولى الان بسىارى از مسلمانها با اىن همكارىهاىى كه شده كم كم نزدىك شدند خوب اىن را آدم مى‌تواند بىشتر تقوىت بكند و اىن ىك وظىفه قرآنى و اسلامى است كه ما دارىم مثل بقىه وظاىفمان مثل عباداتى كه مى‌كنىم و ساىر اعمالى كه انجام مى‌دهىم.
امىدوارىم كه هر چه جلو مى‌روىم بركات اىن کنگره شمابىشتر بشود و از حضور مىهمانان خارجى گرانقدرمان در اىران هم بىشتر استفاده كنىم و آنها را با حقاىقى كه در داخل اىران و در خارج اىران و هم عقاىد افكارى كه دارىم آشنا بكنىم من دلم مى خواهد فضاى جامعه مابه گونه‌اى باشد كه اىن اختلافات محدودى كه گاهى بعنوان شىعه و سنى، گاهى گروه تند، چپ و راست كه در بىن ما شىعه هاست اىنها هىچىك نتواند مانع پرداختن به منافع ملى دنىاى اسلام بشود اىن فكرى است كه امام راحل ما تاكىد داشتند و از متن قرآن است ولى اىشان بعنوان رهبر تاكىد مى‌كردند رهبر فعلى دنىاى اسلام و انقلاب اسلامى همىن اصول را تكىه مى‌كنند ما همه بعنوان شاگردان اىن مكتب و طلبه هاى اىن نظام همىنجور فكر مى‌كنىم اما فائق آمدن بر اىن روحىات و ارزىابى هاىى كه در فطرت انسان هست و ما را به جهات دیگرى سوق مى‌دهد كار دشوارى... است شما را بخدا مى‌سپارىم و منتظر دىدن و خواندن آثار تفكر شما در اىن کنگره هستىم. والسلام علىكم ورحمة الله وبركاته